Leon houtzager
Met veel verontwaardiging hebben wij vorige week gekeken naar een uitzending van Tim Hofman’s YouTube-Programma “BOOS!”. Dominee Kort heeft een brief geschreven aan de gemeenteraad van Krimpen aan de IJssel waarin hij oproept om homoseksuelen te verbannen. Leon Houtzager deed meermaals verwoede pogingen een gesprek aan te knopen met de dominee van de Mieraskerk. Waar de dominee niet leek toe te happen, deden wij dat wel. #iedereenmagzoenen ging met veel genoegen het gesprek aan met de welbespraakte en vastberaden Leon.
scroll
Interview met leon houtzager
Jij hebt aangifte gedaan tegen de predikant van de Mieraskerk vanwege een brief die hij geschreven had naar de gemeente om homo’s te verbannen. Dat is toch best wel een bijzonder verzoek anno 2021?
Leon: Ja, dat klopt. Het begon vorig jaar, aan het begin van de coronacrisis, toen Dominee Kort een brief naar de gemeente stuurde. In twee pagina’s legt hij uit dat wij de coronacrisis op onszelf hebben afgeroepen. Hij vroeg de gemeente om te stoppen met abortus, euthanasie én om de roepende zonden die tegen de scheppingsorde indruisen uit te bannen. Met dat laatste bedoelt hij de homo’s. Hieronder vallen natuurlijk ook relaties tussen vrouwen of transpersonen, eigenlijk alles wat afwijkt van het man-vrouw beeld.
Wat was jouw eerste reactie toen je de Dominee Kort las?
Leon: Mijn verbazing zat hem in het feit dat hij zijn brief richt aan de gemeente. Ik vroeg mij vooral af wat hij dan verwacht van de gemeente Krimpen aan den IJssel. In zijn brief zegt hij ook dat hij wil dat wetten en regels worden aangepast naar Gods wil en wet. Verwacht hij nu werkelijk een aanpassing van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), waarbij homoseksualiteit verboden wordt en dat de burgemeester hierop gaat handhaven?
Hij is er met deze brief klaarblijkelijk van overtuigd dat er in ieder geval mogelijk een bereidwilligheid is om daar gehoor aan te geven.
Leon: Hij dacht waarschijnlijk dat hij de politiek kon overtuigen en dat mee zouden gaan in zijn verhaal. Jij en ik kunnen ons zoiets niet voorstellen. Hoe komt iemand hier überhaupt op? In dit soort kerken zijn dit soort teksten echter doodnormaal. Je moet ook niet onderschatten wat voor invloed zo’n man heeft. Hij kan zo een of twee raadszetels voor je regelen met zijn achterban. En dit komt niet alleen voor in Krimpen. Er zijn tal van dit soortgelijke kerkelijke gemeentes waar dit gebeurd.
Ben jij zelf gelovig?
Leon: Ik zelf niet, maar mijn man is wel religieus opgevoed. Mijn schoonfamilie gaat grotendeels ook naar de kerk en dat is voor mij helemaal geen probleem. Wij kunnen heel goed met elkaar overweg en mijn man en ik zijn ook in heel de familie welkom. De meeste gelovigen zijn hele lieve mensen en met velen ben ik goed bevriend. Wat ik wel wil belichten is dat extremisme wat in alle geloven voorkomt. In Nederland hebben we het dan vaak over de Islam, maar binnen het Christendom zijn er ook genoeg voorbeelden. Het is alleen moeilijker om te bespreken. Het raakt namelijk onze eigen identiteit.
Denk je ook dat het OM onderscheid maakt tussen het Christendom versus andere religies in de behandeling van een zaak als deze?
Leon: Nee, ik ben ervan overtuigd dat ons rechtssysteem haar best doet om iedereen gelijk te behandelen. Maar je ziet wel dat in onze wetten dat religieuze mensen vaak een privilege hebben ten opzichte van niet-religieuze mensen. Zij mogen dingen die ik niet mag. Daar kan het OM niks aan doen, zo zitten onze wetten nu eenmaal in elkaar. Zo lijkt het er bijvoorbeeld op dat religieuzen een bredere vrijheid van meningsuiting hebben dan niet-religieuzen door Artikel 6 in onze grondwet. In mijn aangifte heeft het Openbaar Ministerie toegegeven dat er sprake is van groepsbelediging en dat is strafbaar onder Artikel 137c van het Wetboek van Strafrecht. Toch hebben zij besloten om niets te doen tegen dit strafbaar feit, omdat Artikel 6 in hun ogen een sterk grondrecht is wat de strafbaarheid weer wegneemt. Wat ik nu zo bijzonder vind, is dat ik als niet-religieuze nooit een beroep kan doen op Artikel 6 van de grondwet. In feite word ik dus niet gelijk behandeld. Een mooi voorbeeld is de rechtszaak van Geert Wilders waarin hij is veroordeeld voor de uitspraak ‘minder Marokkanen’. Hij kon zich niet beroepen op Artikel 6 of zeggen dat het in lijn was met zijn politieke overtuiging. In mijn zaak heeft de dominee in feite over ‘minder homo’s’, maar omdat het past in lijn van zijn geloofsovertuiging mag het ineens wel zeggen. Dat vind ik niet eerlijk. Ik ben er voorstander van dat iedereen mag geloven wat hij of zij wil, maar ik ben ook voor een gelijke behandeling.
Er zitten dus eigenlijk mazen in onze grondwet die dit soort uitspraken lijken te rechtvaardigen?
Leon: Inderdaad. Zo zijn er tal van voorbeelden, zoals onverdoofd ritueel slachten, besnijden van jonge kinderen en het niet hoeven betalen van belasting. Besnijdenis bijvoorbeeld is mijn ogen een vorm van verminking en inbreuk op de integriteit van het lichaam. Wanneer een moslim of jood dit doet in het kader van zijn of haar religie, dan wordt het ineens totaal geaccepteerd. Ik vind het totaal onbegrijpelijk dat wij in de westerse wereld anno 2021 onze schouders hiervoor ophalen. Hoe kan dat? Dat is toch bizar? Het is niet alleen oneerlijk, maar ook nog eens zeer schadelijk.
Jij bent zelf ook opgegroeid in Krimpen aan de IJssel, toch?
Leon: Jazeker! Ik heb 30 jaar lang gewoond in Krimpen, dus ik ken het dorpje heel goed. Mensen kennen mij, ik heb daar op school gezeten, ik voetbal daar ook bij een lokale voetbalclub en ik ben ook een tijdje politiek actief geweest in deze gemeente. Ik heb mij toen vooral ingezet voor LHBTI-acceptatie.
Hoe religieus is de bevolking van Krimpen aan de Ijssel eigenlijk?
Leon: Krimpen aan de IJssel kun je zien als een toegangspoort tot de biblebelt. Het ligt aan de rand van Rotterdam en aan de andere kant van de rivier de IJssel. Zodra je vanuit Rotterdam de rivier oversteekt kom je Krimpen binnen en in het zogenoemde ‘Groene Hart’. Daar begint de biblebelt. Het is een gemeente waar twee levenswijzen samenkomen. Wanneer je naar de politieke verhoudingen kijkt, dan stemt een derde op een christelijke partij. Een kwart van de Krimpense bevolking stemt op de SGP. Zij zijn daarmee vaak de grootste partij. Ga je kijken naar wie zichzelf beschouwt als gelovig of niet gelovig, dan kom je op ongeveer een fiftyfifty verhouding uit.
Hoe was het voor jou als homoseksuele man om op te groeien in een toch wel heel religieus dorp?
Leon: Ik ben gelukkig opgegroeid in een gezin waar dat geaccepteerd wordt. Daar ben ik heel blij mee. Je weet wel dat, wanneer je in Krimpen aan de IJssel opgroeit, het als vreemd wordt ervaren als je niet-religieus bent. Je moet dat dan vaak verantwoorden of uitleggen aan vrienden. Als je dan ook uit de kast komt als homo, dan ben je helemaal een aparteling. Je mag natuurlijk wel homo zijn, zolang je je maar ‘normaal’ gedraagt. In Krimpen betekent dat dat je als man je ook mannelijk moet gedragen. Als je het dan hebt over #iedereenmagzoenen. Twee mannen die affectie voor elkaar tonen, zoals zoenen of hand in hand lopen, is echt ‘not done’ in Krimpen. Dat zou ik nooit doen en heb ik ook nooit gedaan. Dan gaan mensen je raar aankijken en je zou zomaar een opmerking kunnen krijgen. Ze zien je dan als een aandachtstrekker of als iemand die een politiek statement wil maken. Dat soort mentaliteit heerst in zo’n dorp en daar pas je je op aan. Nu ik in de stad woon en andere vrienden heb leren kennen, zie en begrijp ikeindelijk hoe het is om jezelf te kunnen zijn en niet te hoeven gedragen naar je omgeving. Nu knuffel of zoen ik mijn vrienden wanneer ik dat wil. Wie heeft eigenlijk ooit bepaald dat ik dat als man niet mag doen? Als ik liefde wil tonen dan doe ik dat lekker ook. Het is mij 30 jaar lang niet gelukt en dat komt echt omdat ik in zo’n gemeente ben opgegroeid.
Dat lijkt mij inderdaad ook best even een strubbeling alvorens je die vrijheid echt kan ervaren…
Leon: Dat was het ook. Zo knuffelde ik vroeger echt nooit, maar nu kan ik er geen genoeg van krijgen. Het is jammer dat er nu een pandemie heerst, maar alle vrienden die ik hier in Rotterdam heb geef ik normaliter gewoon een knuffel als we elkaar treffen. Dat vind ik heerlijk! Dat is iets wat ik nu pas allemaal besef. Vroeger voelde ik mij daar heel ongemakkelijk bij. Nu heb ik dat pas los kunnen laten.
Heb je lang geworsteld met je geaardheid of uit de kast komen?
Leon: Ik was 19 toen ik uit de kast kwam en mensen dus wisten dat ik homo ben, maar ook echt zijn wie je bent en die gevoelens tot uiting te brengen was een stuk moeilijker. Ik ben toch opgegroeid met het idee dat een man niet echt gevoelens toont. Dat hoort niet bij een man. Die ontwikkeling heeft veel langer geduurd. Ik ben nu 34 en pas de laatste 3 à 4 jaar voel ik mij dus vrijer om mijn gevoelens te tonen. Ik heb dus tien jaar wel als homo geleefd, maar wel een hele ‘mannelijke’.
Heeft dat in de weg gestaan bij het aangaan van relaties?
Leon: Ik ken mijn man al sinds mijn 19e en we zijn nu 15 jaar samen, waarvan 5 jaar getrouwd. Hij is ook op dezelfde manier opgegroeid als ik. Daardoor begrijpen we elkaar heel goed en passen we goed bij elkaar. Wij gingen niet naar feestjes of aan gekke dingen. Wij deden niet aan opzichtig knuffelen of hand in hand lopen. We waren allebei in eenzelfde soort cultuur opgegroeid met dezelfde normen en waarden en wij waren op die manier ook al heel erg gelukkig met elkaar. Nu achteraf bekijkend, besef ik wel hoe leuk het allemaal is om op stap te gaan en af en toe uit de ban te springen. Soms vind ik het jammer dat ik dit niet in mijn middelbare schoolperiode of tijdens mijn studie heb kunnen ervaren. Nu haal ik het wel dubbel en dwars in hoor, dus maak je over mij maar geen zorgen! Ik leef nu mijn tweede jeugd zoveel als ik kan, maar achteraf gezien is het wel een gemis.
Heeft Dominee Kort al gereageerd op jouw brief naar hem met het verzoek om een gesprek aan te gaan?
Leon: Het is nu denk ik even niet het moment om die afspraak te maken, omdat het nu natuurlijk allemaal zo onder de aandacht ligt. Ik weet ook niet of dat momenteel veilig zou zijn, want de Mieraskerk neemt mij dit natuurlijk ook niet in dank af. Toch hoop ik dat wij in de toekomst dat gesprek kunnen aangaan. Mijn doel is ook niet om hem te overtuigen, die illusie heb ik niet. Het enige wat ik aan hem wil vragen is om te kijken of hij niet andere woorden kan gebruiken zonder dat hij van mening hoeft te veranderen. Daarnaast wil ik hem graag voorleggen dat ik veel voorbeelden ken van mensen in zijn kerk, van wie hun eigen kinderen niet meer welkom zijn thuis omdat zij uit de kast zijn gekomen. Als ze al welkom zijn thuis, dan hebben ze vaak een verslechterde ouder-kind relatie. Dat komt echt omdat deze dominee zijn achterban vertelt om homo’s niet lief te hebben. Familierelaties gaan daardoor kapot. Ik hoop dat hij na het zien van deze voorbeelden iets meer ruimte geeft aan zo’n kind wanneer het ervoor kiest om anders te leven dan diens ouders. Net zoals wij hun geloof respecteren, moet hij ook hun geaardheid respecteren. Die relatie heb ik zelf ook met mijn schoonfamilie. Wij hebben beiden een andere levenswijze, maar we komen toch gewoon op elkaars verjaardag, spreken mekaar en we respecteren elkaar ook als we het oneens zijn over zaken. Het kan dus ook wél. Dat is het enige wat ik van hem wil vragen.
Het gaat mij overigens niet alleen om de dominee. Ook de burgemeester, wethouders en de gemeenteraad hebben jarenlang weggekeken voor dit probleem en het soms zelfs ontkend. Omdat het geloof daar ook zo goed is vertegenwoordigd in de politiek is het een gevoelig onderwerp. De media opzoeken was voor mij een laatste redmiddel omdat niemand gehoor gaf. Wij laten in dit programma aan de rest van Nederland zien hoe de biblebelt werkt. Krimpen is maar een voorbeeld, maar er zijn gemeenten waar het nog veel erger is. Die machteloosheid en eenzaamheid waar ik in de biblebelt tegenaan loop was in Amsterdam nooit gebeurd. Femke Halsema zou bij zo’n brief van de dominee direct een kop koffie gaan drinken met deze man om te vragen waar hij mee bezig is. In Krimpen hoeven we daar niet op te rekenen en daar word je moedeloos van, dat is een andere wereld.
Heb je nog een wens voor dominee Kort?
Leon: Ik wens hem in ieder geval niet al deze commotie toe, want dat is nooit mijn doel geweest. Het liefste had ik gewoon een gesprek met hem gevoerd en dan weet ik zeker dat deze commotie ook nooit zo was gekomen. Juist de deur dichtgooien en niet willen praten heeft hiertoe geleid. De intentie is altijd geweest om tot een goed en respectvol gesprek te komen, maar uiteindelijk is de deur nooit opengegaan. Ik hoop natuurlijk dat er een oplossing komt voor ons beiden en dat we allebei in rust verder kunnen leven.
Dat hopen wij bij #iedereenmagzoenen ook!
HEB JIJ OOK EEN WENS VOOR DOMINEE KORT?
In samenwerking met COC Noordoost-Brabant willen wij jou uitnodigen een van onze prikkelende doch liefdevolle kaartjes te versturen.
Lees hier meer over op:
Interview: Mandy Sieben - Gepubliceerd op 6 Maart 2020